तिब्बत प्रवेश रोकले पर्यटक प्रभावित

काठमाडौं, २२ असार

नयाँ पत्रिका

नेपालस्थित चिनियाँ दूतावासले तिब्बत प्रवेशमा रोक लगाएपछि कैलाश मानसरोवर तथा तिब्बत घुम्न जाने धार्मिक पर्यटक प्रभावित भएका छन् । जुलाई १ तारिखमा मनाइएको चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको ९०औँ वर्षगाँठ तथा तिब्बती धर्मगुरु दलाई लामाको ७६औँ जन्मदिनलाई मध्यनजर गरेर दूतावासले तिब्बत प्रवेशमा रोक लगाएको हो ।
तिब्बत प्रवेशमा लामो समय रोक लागेपछि नेपालको पर्यटनमा नै नराम्रो असर परेको पर्यटन व्यवसायीले बताएका छन् । दूतावासले 'परमिट' जारी नगरेपछि टुर अपरेटरहरू मानसरोवर प्याकेज स्थगित गर्न बाध्य भएका छन् । कतिपयले प्याकेज नै रद्द गरेका छन् । कैलाश तथा मानसरोवरको प्याकेज बेच्ने दुई दर्जनभन्दा बढी टुर अपरेटर नाट्टामा आबद्ध छन्् ।
परमिट रोकिएपछि कैलाश मानसरोवरका सयौँ प्याकेज प्रभावित भएको व्यवसायीले बताएका छन् । कैलाश मानसरोवरका लागि मेदेखि अगस्टसम्म मुख्य सिजन हो । नाट्टाका अनुसार सिजनमा ५ हजारभन्दा बढी पर्यटक यो क्षेत्रको भ्रमणमा जाने गरेका छन् । कैलाश मानसरोवर जाने सबैभन्दा बढी पर्यटक भारतीय हुन् । मुख्य सिजनमा विना कुनै पूर्वसूचना 'परमिट' रोक्दा ठूलो घाटा भएको टुर अपरेटरले बताएका छन् । दूतावासको कदमबाट व्यवसायीको व्यापार मात्र नभएर नेपाल भएर तिब्बत जाने पर्यटक घट्ने भएकोले पर्यटन वर्षसमेत प्रभावित हुने दाबी उनीहरूको छ ।
तिब्बत जान भारतीय तथा तेस्रो मुलुकका पर्यटकका लागि नेपाल उपयुक्त प्रस्थानबिन्दु हो । उनीहरू तिब्बतमा कैलाश पर्वत र मानसरोवर तालको भ्रमणका लागि जाने गर्छन् । मनसुन सिजनमा तिब्बतको प्याकेज बेचेर राम्रो आम्दानी गर्ने टुर अपरेटरले स्तरअनुसार १५ सयदेखि २ हजार डलरसम्ममा प्याकेज बेच्छन् ।
चिनियाँ दूतावासले कम्युनिस्ट पार्टीको वर्षगाँठभन्दा १० दिनअघि जुन २० देखि नै 'परमिट' रोकेको हो । वाषिर्कोत्सव कार्यक्रममा पार्टीका उच्च नेता सहभागी हुने भएकाले सुरक्षा जोखिम बढी महसुस गरेर 'परमिट' रोकिएको बताइएको छ । दलाई लामाको जन्मोत्सवलाई मध्यनजर गरेर सरकारले यो रोकलाई जुलाईको अन्त्यसम्म जारी राख्ने बताइएको छ ।
दूतावासले विनापूर्वसूचना लामो समय तिब्बत परमिटमा रोक लगाएको यो पहिलोपटक हो । गत वर्ष चीन सरकारले यस्तो रोक लगाएको थिएन । तिब्बत रोकका कारण राजधानीका तारे होटलको अकुपेन्सीसमेत घटेको छ । तिब्बतको प्याकेज बेच्ने टुर अपरेटरले कुटनीतिक तवरबाट समस्याको समाधान गर्न पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय र परराष्ट मन्त्रालयमा आग्रह गरेका छन् । त्यस्तै नेपाल पर्यटन बोर्डले पनि पर्यटन र परराष्ट्र मन्त्रालयलाई समस्या समाधानका लागि आग्रह गरेको छ ।
पर्यटन मन्त्रालयका सचिव गणेशराज जोशीले यस विषयमा मन्त्रालयको ध्यानाकर्षण भएको बताउँदै मन्त्रालयमा परमिट खुल्ला गरिदिन आग्रह गरिएको बताए । दूतावाससँग पनि अनौपचारिक रूपमा कुराकानी भइरहेको उनले जानकारी दिए ।
नेपाली विमान कम्पनीलाई पनि चीन सरकारले कैलाश मानसरोवर क्षेत्रमा उडान भर्न हालसम्म अनुमति दिएको छैन । पर्यटन मन्त्रालयका अधिकारी र चिनियाँ पर्यटन अधिकारीबीच उडान अनुमति दिन सकिने सहमति भए पनि चिनियाँ पक्षले चासो नदिएका कारण अनुमतिमा ढिलाइ भएको हो । मन्त्रालयले दुई महिनाअघि नै उडान अनुमतिका लागि अनुरोधपत्र पठाइसकेको भए पनि हालसम्म जवाफ आएको छैन ।